Wednesday, December 17, 2008

शिक्षक माथि माओवादीको श्रृङ्खलाबद्ध आक्रमण सुरक्षा नदिने निरिह प्रशाशन


धादिङ ।
संविधान सभाको निर्वाचन मार्फत राज्यको प्रमुख वागडोर संहाल्न पुगेको माओवादीले युद्धकालमा झैं आक्रमण र ज्यान मार्ने धम्कीको क्रम जारि राखेको छ । पछिल्लो समयमा चुनावि केशमा आफुलाई असहयोग गरेको र आÏनो भन्दा फरक आस्था राखेको विषयलाई ईगोको रुपमा आक्रमण गर्ने गरेको पाईएको छ । माओवादीले अन्य विचार भएका मानिसलाई आक्रमणको निशाना बनाउने क्रममा धादिङको हकमा भने शिक्षकमाथि पहिलो प्रहार थालेका छन् । विद्यालयमा पढाईरहेका शिक्षक विद्यालय बन्द गरेर घर फर्केका शिक्षक जिल्लाबाट अन्य शिक्षकको तलब बोकेर घर फर्केका शिक्षक पालैपालो माओवादी आक्रमणको निशाना बनिरहेका छन् । यसरी क्रमशः आक्रमण र धम्कीको निशाना बनेका शिक्षकहरुमा सत्यवती उच्च माविका प्रअ लक्ष्मण शर्मा महाकाली उच्च माविका प्रअ कृष्णप्रसाद अर्याल गोगनपानी माविका प्रअ रामहरि थापा र बागेश्वरी उच्च माविका प्रअ धु्रवराज खतिवडा रहेका छन् ।
माओवादीले शिक्षकमाथि श्रृङखलाबद्ध रुपमै गर्दै आएको आक्रमणको पछिल्लो निशाना गत भदौ २४ गते बागेश्वरी उच्च माविका प्रधानाध्यापक धु्रवराज खतिवडा बने । प्रअ खतिवडा विद्यालयमा साचालित परिक्षा सकेर तीन बजेतिर घर फर्कने क्रममा थिए । विद्यालय बन्द गरि अन्य शिक्षक संगै निस्किएका उनी विद्यालयको हाताबाट करिव सय मिटर पर सडकमा नपुग्दै माओवादीको जिम्मेवार जिल्ला स्तरीय नेताको हातबाट कुटिए । खतिवडा कुटिनुको कारण स्वयं आफै भन्न सक्दैनन् । उनी अनुमान मात्र गर्छन फरक आस्था भएर हो की आक्रमणको कारण आस्था फरक भएपनि संयोग भने अर्कै थियो ।
किन कुटिए प्रअ खतिवडा ः संवादमा आधारित
म विद्यालयमा साचालित प्रथम त्रैमासिक परिक्षा सकेर साथिहरु संगै विद्यालयको हाताबाट करिव सय मिटर पर सडकमा पुगेको थिएँ । त्यो दिन आमोवादीको आडमा माओवादी निकट मजदुर बताउने करिव पाँच सय जनाको समुहले ईन्द्रायणी सामुदायिक वनको जग्गा कब्जा गरिएकोले स्थानिय र उपभोक्ताले समुदायको वन समुदायलेनै फिर्ता पाउनु पर्ने र त्यसमा सरकारले बेवास्ता गरेको विरोधमा सडक जाम गरिएको थियो । हामी परिक्षा सकेर घर जाने तरखरमा सडकमा निस्किएका थियौं । त्यसै क्रममा बैरेनी स्थित पृथ्वीराजमार्गको पूर्व पट्टिबाट एउटा निशान गाडिमा एकहुल मानिस आए । ति को थिए के गर्न आए हामीलाई थाहा थिएन । एक्कासी हाम्रो अगाडी गाडी रोकियो गाडी भित्रैबाट चिनेको मानिसको यिनै हुन छानि छानि विचार पुर् याएर हान भन्ने आवाज आयो । हातमा लाठीबोकेका दुईदर्जन मानिस हामी माथि जाईलागे साथिहरु विद्यालय तर्फ भाग्न सफल भए म हिँड्न सकिन । मलाई चिनेकै मानिस माओवादीका जिल्ला सदस्य धु्रव सुवेदीले कुटेका हुन् । त्यस पछि म बेहास बनें थाहा पाउंदा हस्पिटरमा रहेछु । सामुदायिक बनको जग्गा कब्जागरिएको विषयमा म आफै पनि स्थानीय भएको नाताले समुदायकै हो भन्ने पक्षमा भएता पनि सडक जाम गर्ने र विरोधका अन्य गतिविधीमा मेरो सहभागिता थिएन । यस अघि पनि मेरो कुनै गल्ति थियो जस्तो लाग्दैन । अघिपछि विद्यालयका बैठकहरुमा संगै बसेर छलफल गर्ने मानिसले एक्कासी किन आक्रमण गरे अचम्म लाग्छ । तर दोसी उपर प्रशाशनले कुनै कारवाही नगर्दा अराजकलाई थप उर्जा मिलेको छ ।

संयोग अर्कै परेता पनि आक्रण गरि हाल्नु कुनै जरुरी थिएन खतिवडालाई । माओवादीको आक्रमणबाट प्रअ खतिवडाको दायाँ हात र देव्रे खुट्टा भाँचिएको छ । शरीर भरि रगत जम्नेगरि निलडाम बनाई मरणाशन्न हुनेगरि घाईते भएका छन् । विद्यालयमा काममा खटिएका शिक्षकहरु माओवादी आक्रमणको सिकार बन्दै जाँदा सबैले भन्ने गरेको विद्यालय शान्ती क्षेत्र विद्यालय फुलबारीको नारा कहिँ पनि लागु भएको पाईएको छैन । शिक्षकमाथि भएको आक्रमण रोक्न र दोसीलाइृ कारवाहि अगाडी बढाउन प्रशाशनलाई दवाव मुलक शन्देश स्वरुप विद्यार्थीले ज्ञापन पत्र शिक्षक विद्यार्थीको संयुक्त विरोध र् याली शिक्षक युनियनको विरोध कार्यक्रम जस्ता विरोधका स्वरहरु निकाल्दै सुरक्षाको याचना विद्यालय परिवारले गर् यो । तर प्रशाशन कारवाहि गर्छु भन्दै अभियुक्त आफै आउला र पकि्रउँला भनेर सर्पले मुसा ढुकेझैँ पर्खेर बसिरह्यो । यसरी दिनदहाडै कार्य क्षेत्रमा खटिएका शिक्षक माथि आक्रमण गर्नेलाई उजुरी दिँदा समेत प्रशाशनले दोसीलाई पक्राउगरि कारवाही नवढाएको आरोप शिक्षक युनियनले लगाएको छ । शक्तिको आडमा जसलाई पायो त्यसलाई दिन दिनै आक्रमण गर्दै जानेलाई प्रशाशनले कारवाही नगर्दा सर्वसाधारण जनतामा उद्दण्डतालाई प्रशाशनलेनै स्यावासी दिएर काममा लगाएको भान पर्न गएको सर्व साधारणको भनाई छ । २४ गते देखी दुई साता वित्दा पनि कार्वाहि नवढाई निरिह बनेको प्रशाशनले सर्वसाधारणलाई सुरक्षाको प्रत्याभुति नदिनु संकास्पद विषय पनि बनेको छ ।
धादिङमा पछिल्लो आक्रमणको निशाना धु्रव खतिवडा बनेपनि यस अघि थुप्रै आक्रमण र धम्की शिक्षकमाथि आएका छन् । सत्यवती उच्च मावि आदमटारका प्रधानाध्यापक लक्ष्मण शर्मालाइ २०६४ जेठ ४ गते विद्यालयकै हाता भित्र कक्षामा पढाउँदै गर्दा बाहिर बोलाएर आक्रमण गरियो । शर्मा माथि आक्रमण गर्नुको कारण माओवादी निकट शिक्षक संगठनले आयोजना गरेको शैक्षिक संस्था बन्दको बेलामा विद्यालय खोलेर वालवालिकालाई पढाएको मात्र हो । अर्को कारण शर्मा माओवादी भन्दा अलग आस्थाका थिए ।
म विद्यालयको शिक्षक शिक्षक युनियन धादिङको अध्यक्ष मेरा पनि राज्य संग माग छन् शिक्षकको आन्दोलन प्रति मेरोपनि सहमति छ तर विद्यालय बन्द गरेर हैन सरोकार वाला संग टेबुलमा बसेर र अन्य वैकल्पिक आन्दोलन गरेर आफ्नो अधिकार माग गर्नु पर्छ आफ्नो अधिकार माग गर्दा विद्यार्थीको अधिकार प्रति ध्यान दिनु पर्छ तव शिक्षक भईन्छ भन्ने मान्यता मेरो हो भन्छन् प्रअ शर्मा । प्रअ शर्मा माथि माओवादीको जिम्मेवार व्यक्तिबाटै आक्रमण भए पनि प्रशाशनले जाहेरी गर्दा समेत आलटालमै घटना झ्यासमिस बनाएर बस्यो ।
माओवादीको आक्रमण र फुसीमा लड्काउने सम्मको धम्की गत माघ १६ गते विद्यालय परिसमै सार्वजनिक कार्यक्रममा माओवादीका जिम्मेवार नेताबाट महाकाली उच्च मावि सिम्लेका प्रअ कृष्णप्रसाद अर्याल माथि आयो । आफुले नगरेको आरोप लगाएर फसाउन खोजेको भन्दै प्रशाशनमा न्यायको याचना गर्दै एक साता सम्म विस्थापित बने । अन्तमा विभिन्न हारगुहार पश्चात विद्यालयमा फर्किएका प्रअ अर्याल कुनवेला निहुँ बनाएर आफुलाई आक्रमण गर्छन त्रासले अताल्लिएर विद्यालयको काममा खटिएका छन् ।
चुनावको समयमा सहायक मतदान अधिकृत भएर जिल्लाबाट नियुक्ति पत्र र अन्य शिक्षकको तलव समेत बोकेर चैत २१ गते घर आउँदै गरेका गोगनपानी माविका प्रधानाध्यापक रामहरि थापा बाटोमै चिनेका माओवादी कार्यकर्ताको हातबाट मरणाशन्न कुटिए अन्य शिक्षलाई तलव खुवाउन ल्याएकॊ पचास हजार नगद र साथमा भएको मोवाईल लगाएतका अन्य सामान समेत लुटिए । आफुमाथि माथि कुटपिट गर्ने गाउँकै माओवादी कार्यकर्ता झिल्के थापाको नेत्रित्वमा खुकुरी र रड बोकेका मानिसले कुटपिट गरेको प्रअ थापा बताउँछन् । चार महिना सम्म अस्पतालमा उपचार गराएर फर्किएका थापा दोसीको नामै किटेर जाहेरी दिँदा समेत भेटिएन भन्ने वहानामा प्रशाशनले कार्वाहि नगरेको उनकॊ आरोप छ । प्रंअ थापा माथि आक्रमण गर्नेहरु आँखा अगाडी सानले हिँड्दा पनि निरिह बनेको प्रशाशन समाउन सक्दैन भने सर्वसाधारणलाई राज्यले दिने सुरक्षा भनेको जसले जे गर् यो छुट त होईन होला ।
यसरी संक्रमण कालमा चरणबद्ध रुपमा शिक्षक माथि माओवादी कार्यकर्ताको आक्रमण हुँदै आएको छ । धेरै घटना विद्यालय हाता भित्रै घटेका छन् । निर्धकक संग कार्यक्षेत्रमा खटिएका गुरुहरुमाथि आक्रमण भईरहँदा त्यस विद्यालयका वालवालिकाको सिकाई उपलब्धी के हुने विद्यालय भित्र आफुलाई असुरक्षित महसुस गर्नु पर्ने शिक्षकहरुले अन्य समयमा सुरक्षित छु भनेर बस्ने आधार खोई अनि नयाँ कुरा के सिकेर आउँछन थरथर काँपेर बसेका क्षिकले वालवालिकालाई सिकाउनको लागि समाजको मर्यादित पेसा हजारौं बालबालिकाको भविष्य निर्माता समाजका अगुवा व्यक्ति सबैको गुरुवा सभ्य समाजको मार्गदर्शक यि पवित्र सेवक माथि आक्रमण हुनु संग संगै असभ्यताको सृजना गर्नु पनि हो जस्तो लाग्छ ।
ति कलिला बालबालिकाको गुरुहरुमाथि विद्यालय क्षेत्र भित्रै आक्रमण हुँदा प्रत्यक्षदर्शि बनेका विद्यार्थीले के सिक्छन् जसले जे सिकायो बालबालिकाले त्यहि सिक्छन् । अनि आफ्नो संरक्षकलाई त सबैको माझमा कुटपिट गर्न सक्नेले आफुलाई के बाँकी राख्लान भन्ने त्रास बालबालिकामा संधै हुने गर्छ । ति व्यक्तिहरु विद्यालय वा बाटो घाटो जहाँ भेटिए पनि बाल मनोविज्ञानमा ति डरलाग्दा दृश्य झलझलति आउँछ । समाजमा आफुलाई सभ्य भनाउन चाहने राजनीति दलले बालबालिकाको अगाडी असभ्य काम गर्दा विचार पुर् याउँदैनन् । भोली पल्ट सभ्यता सुशाशनका खुरापाति गफ लिएर गाउँमा साना केटाकेटीका अगाडी कसरी शिर ठाडो पारेर हिँडने जव विचारै पुर् याउन नजान्नेले । यदी जो कसैले आफ्नो क्षेत्रमा नाजायज काम गर्छन भने उनीहरु सबैको मान्य हुनु पर्छ भन्ने छैन । तर कारवाहिको विकल्प सिधै आक्रमण पनि बेतुक हो । राज्यको नीति अनुरुप कार्वाहि गर्न राज्यका कानुन बगलिमै भएकालाई कसले छेकेको छ
द्वन्दका बेला माओवादीलाईनै महिनामा तलव बुझेपछि आफु सकेका र उनीहरुले मागेबमोजिमका चन्दा दिएर बाँचेका शिक्षकहरु संक्रमण कालमा माओवादीबाटै असुरक्षित बनेका छन् । चन्दा र विविध धम्कीको आतङ्क सहँदै माओवादीलाईनै सहयोग गर्दै आए पनि हाल माओवादीका कार्यकर्ताबाट कुटिएका लुटिएका र धम्कीले त्रस्त बनेका शिक्षकहरु माओवादी भन्दा फरक विचारका हुन् । पेसाले शिक्षक भएपनि विचार र आस्था जहाँसुकै राख्न अधिकार सबै नागरिकलाई छ । आफ्नो विपक्षमा उभिएका जति सबैलाई आक्रमण गर्ने नीति माओवादीको हो भने यो रवैया कतिाजेल टिक्ने । आखिर माओवादी जनताको भारी मत बोकेर राज्य सत्ताको प्रमुख घटक बनेको छ । आफु सरकारमा गएपछि आफ्नो अधिकार कति आफ्नो माताहतमा केके अधिकार छन् कसरी काम गर्ने र आगामी दिनमा यहि जनमत कसरी टिकाई राख्ने भन्ने ज्ञान समेत माओवादीमा पलाएको छैन । यस्ता अराजक कृयाकलापले कति घाटा कति नाफा विचार नपुर् याउँदा पछिल्लो परिणाम हातलाग्यो शुन्य हुन के वेर । अनि सार्वजनिक सभा समारोहमा चर्किएर भाषण गर्दा यस्तो शिक्षा नीति उस्तो शिक्षा नीति भन्दै गर्दा आफ्नो सभ्यता अर्काको अधिकार बालबालिकाको सिकाई उपलब्धी सामाजिक सम्मान लोकतान्त्रिक मान्यताका कुरा कहिले सिकेर व्यवहारमा उतार्छन र समाजका अन्य साधारण मानिसले बुझ्ने । साथै माओवादीमा विचार राख्नेले शैक्षिक वौद्धिक तथा समाजका प्रतिष्ठित प्रबुद्ध मानिसलाई सम्मानको दृष्टिले हेर्न सकेनन् भने राष्ट्रोन्नतिका सपना देख्नु व्यर्थ छ । बलको आँटमा जो कसै माथि आक्रमण गर्दै हिँडने माथि कार्वाहि नगरि काँनमा तेल हालेर बस्ने प्रशाशनमा जवाफदेहिता खोई सर्वसाधारण कुटिएको कुटियै अन्याय गर्नेलाई छुट दिने हो भने त्यस्तो प्रशाशनको आवश्यकता र आयु कति भन्ने जनताले प्रश्न गर्ने बेला आएको छ ।








1 comment:

Niraj sharma said...

साह्रै नमज्जा लाग्यो यो खबर हेरेर साचै हाम्रो देश मा प्रशासन भन्ने नै छैन जस्तो लाग्छ मलाई के गर्नु कहिले राम्रो होला है यो देश को स्थीती?